Şerbetçi otu ülkemizde kullanım alanlarına sahip, fakat adı çok az bilinen bit bitki türüdür. Türkiye topraklarında, Bilecik ilinin Pazaryeri ilçesinde yetişir. Orada ikamet eden birçok bireyin de geçim kaynağıdır

. Zira şerbetçi otu bira yapımında kullanılan olmazsa olmaz bir bitkidir. Genellikle çay olarak kullanılır. Kadınlarda krem olarak da kullanıldığı görülmüştür.

serbetci-otu-faydalari ve kullanimk

Her faydalı bitki gibi şerbetçi otu bitkisinin de köklü bir özgeçmişi ve dünden bugüne bir tarihi vardır. Şerbetçi otunun tarihçesini inceleyelim. Bulgularda orta çağın başlarından itibaren şerbetçi otu Bohemya’da büyük bir gelişim göstermiş ve büyük alanlara yayılmış. O kadar ki XIV. yüzyılda Bohemya kralı IV. Charles ölüm cezası tehdidi ile şerbetçiotu fidelerinin dış ülkelere ihracını yasaklamıştır.

Bohemya’da geçim sıkıntıları vardı. Şerbetçi otunu Polonya, Ukrayna, Yugoslavya, ABD ve diğer ülkelere gizlice götürmüş olanlar, geçim sıkıntısına düşen bazı tarım işçileriydi. Topraklarını terk eden göçmenlerce şerbetçi otu endüstrisi yaygın hale getirilmiştir.

Şerbetçi otu bin yıldan beri Bohemya köylülerince yetiştirildi. Bu bitki bugünlerde gerek kalitesi ve gerekse uygulanan ileri teknoloji gerekse kullanım alanlarının yaygınlaşması nedeni ile saygın ve hatırı sayılır bir üne ulaşmıştır.

Şerbetçi otu bira yapımı içinde kullanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde İstanbul’da kurduğu Bomonti Bira Fabrikası’nda kullanılan şerbetçi otu yıllarca Avrupa’dan ithal edilmiştir. Fakat 1960 yılından sonra Türkiye’ye şerbetçi otu fideleri getirilmiştir gizlice. Ve Türkiye’nin çeşitli 22 bölgesinde denenmiştir.

En sonunda Bilecik ilinin Pazaryeri ilçesi ve köylerini kapsayan bölgenin şerbetçi otu üretilmesi için elverişli bir bölge olduğu saptanmıştır. 1965 yılından itibaren, Tekel’e ait Bira fabrikasının ihtiyacını karşılamak maksadıyla şerbetçi otu ekimine başlanmıştır. Kısa süre içinde Türk çiftçisi tarafından benimsenmiştir. Şerbetçi otu ekimin başlangıcından itibaren 10 yıl içinde büyük bir gelişim göstermiştir. Bu şekilde bira fabrikalarının gereksinimi tamamen karşılanmıştır.

Kurulan Türk Tuborg ve Efes-Pilsen bira fabrikalarının devreye girmesiyle, Tekel’e ait bira fabrikalarının yanı sıra şerbetçi otuna talep artmıştır. Ekim, Bugün Bilecik bölgesinde yüzlerce çiftçi ailesi geçimini şerbetçi otu ziraatinden sağlamaktadır.

Türkiye’de sadece “Brewers Gold” ve “Clusters” adlı 2 çeşit şerbetçi otu üretilmektedir. Bunların kökeni ABD’ye dayanır. Her iki çeşit aynı zamanda hasat edilir. Beraber preslenir. Şerbetçi otu bitkisinin yalnızca dişi çiçekli bitkilerin tarımı yapılır. Çünkü şerbetçi otunun dişi çiçekleri bira yapımında kullanılır. Şerbetçi otu, bira yapımında yaklaşık 1200 yıldan fazla bir süredir kullanılır. Şerbetçi otu biraya acımsı bir tat ve aroma verir. Çiçeklerinin bileşiminde acı maddeler uçucu yağlar, lupulun, humulun, (100’ün üzerinde aroma maddesi), tanen bulunur.

Şerbetçi otunun özelliklerinden bazıları yatıştırıcı, uyku getirici ve bazı cinsel sistemle ilgili problemlerde başarıyla çözmesidir. Ayrıca safra kesesini yatıştırıcı ve iştah açıcı olarak da kullanılabilir. Şerbetçi otu iç huzursuzluklarına ve uykusuzluğa karşı da etkili bir bitkidir. Hafif depresyonlarda, sinirsel kökenli kalp düzensizliklerinde, kalp ritim bozukluklarında ve diğer ritmik kalp rahatsızlıklarına da etkili gelen bir bitkidir.

Şerbetçi Otu Kullanım Şekli

Orta boy bir su bardağı dolusu kaynar derecede sıcak suyla, bir tatlı kaşığı dolusu ince kıyılmış kozalak haşlanır. 10 dakika demlendikten sonra süzülmeye bırakılır. Gün boyunca içme sınırı üç bardak taze demlenmiş çay içilebilir.

Şerbetçi Otu Faydaları

Şerbetçi otu, çok yıllık, Türkiye’de de yetişebilen otsu bir bitki türüdür. Şerbetçi otu tırmanıcı bir bitki olan bitki, bu yönüyle asmaya benzetilmektedir. 7,5 metreye kadar uzayabilme imkanı vardır. Çiçekleri, bitkinin kullanılan kısmıdır. Bir kısmı kış mevsiminde ölür, gelecek yıl, yeni sürgün kökünden çıkar. Kendirgiller familyasından olan bu bitkin birçok faydası sayılamayacak kadar çoktur. Şerbetçi otu bitkisinin asıl kullanım alanı bira yapımıdır. Bitkinin dişi kısmından bira yapılmaktadır. Bitkinin üretimi özellikle bu amaçla Bilecik ve Bursa illerine yapılmaktadır. Avrupa’da da bira yapımı için şerbetçi otu kullanılmakta ve üretilmektedir. Ancak, Şerbetçi otu çiçeği kendi kendine doğada da yetişebilme özelliğine sahip bir bitkidir. Toplandığı aylar Eylül ve ekim aylarıdır. Bitkinin erkeği ile dişisinin yetiştiği alanlar farklılık gösterir.

Şerbetçi Otunun Faydaları Şunlardır

İlerleyen teknolojinin ilaç sektörüne ciddi bir yarar sağladığı su götürmez bir gerçektir fakat kamuya bakıldığında kimyasal ya da fabrika ilaçların eskisi kadar (istisnai durumlar harici) tercih edilmek istenmediği saptanmıştır. Ancak doğal bitkilerin genel gündelik şikayetlere çözüm getirdiği de uzmanlarca kabul edilen bir gerçektir. Artık genel baş ağrıları, stres, yorgunluk gibi sistematik problemlere bitkileri işaret etmek mümkün hale gelmiştir. Doğal bitkiler hem vücutta mutluluk hormonunun salgılanmasına yardımcı oluyor hem de kişinin kendini daha iyi hissetmesini sağlıyor.  Gerginliği azaltıcı bitkileri arasında şerbetçi otunun faydalarından da yararlanırlar ve bu bitki uykusuzluğa, iştahsızlığa ve hazımsızlığa karşı etkilidir, yüzyıllardan beri de kullanılıyordur.

  • Özellikle göğüsleri büyütme etkisi olduğu için kadınlar tarafından bu amaç için sıklıkla tercih edilir.

  • İştahsız bireyler için birebirdir, İştah açar.

  • Uykusuzluk probleminin çözülmesine yardımcı olur.

  • Vücuttaki birikmiş ödemin atılmasını sağlamaktadır. İyi bir idrar söktürücüdür.

  • Temiz kanı, pis kandan arındırır.

  • Sinirleri yatıştırır. Sinir sistemini onarır.

  • Vücuda güçlendirir, kuvvet verir.

  • Midedeki ağrıları hafifletme bazı zamanlarda da giderdiği görülmüştür.

  • Kadınların, hormonel düzensizliklerini gidermektedir.

  • Romatizma ağrılarını hafifletir. Böbrek sancılarını azaltır.

Şerbetçi Otunun Faydaları İçin Kullanımı Nasıldır?

Şerbetçi otu çayı yapılarak kullanılmaktadır. 1 bardak kaynar suya 1 tatlı kaşığı şerbetçi otu koyularak 10 - 15 dakika dinlenmeye bırakılır. Günde en fazla bir bardak tüketilmelidir. Bir bardaktan fazlası zararlı olabilmektedir.